Çelebi Sâlih Efendi

Çelebi Sâlih Efendi, İstanbul’da yetişen evliyâdandır. 1203 (m. 1788) senesinde, İstanbul’un Karagümrük semtinde doğdu. 1296 (m. 1879) senesinde İstanbul’da vefât etti.

Bu mübarek zat, Fâtih civârında, Tahtadâra Dergâhı’nda Mesnevî-yi şerîf okuturdu. Bu eserden bazı ibretli sözler:
*Sır, ancak sırrı bilenle eşittir. Sır, onu inkâr edenin kulağına söylenmez.
*Köpekler havladı diye, kervan yoldan kalmaz.
*Herkes yaratılışına göre hizmette bulunur.
*Âlem baştan başa savaştan ibarettir. Zerre ile zerre, âdeta müminin kâfirle savaşı gibi savaşır durur.
*Renklerin aslı renksizlik, savaşların aslı barıştır.
*Gamlarla dolu dünyanın aslı o âlemdir. Her ayrılığın sonu da buluşmadır.
*Manâ denizine susamış isen ‘Mesnevi Adası’ndan denize bir ark aç. Mesnevi arkından gidersen denizlerin altını, mercanları görürsün.
*İyilik arayanda kötülük kalmaz.
*Gül dalı nerede yeşerirse yeşersin güldür. Şarap küpü nereye konursa konsun şaraptır. Gül mezbelelikte bitmekle kötü olmaz, şarap altın tasa konmakla helal olmaz.
*Mesnevi bir merada yayılan türlü hayvanları seyre benzer. Sen o hayvan ve örneklere takılma, merayı ve kendini seyretmeye çalış.
*İnsan kulaktan gelişir. Duya duya dinleye dinleye can bulur. Hayvan ise mideden gelişir.
*Peygamber; “Allah’tan cenneti isteyen, insanlardan bir şey istemesin” buyurdu.
*Bu dünya tuzaktır. Taneleri istek. Tanelerden kaç, tuzağa düşme.
*Tereddüt, bir kudrete delalet eder.
*Zahmetin sebebi, kötülük etmektir.
*Ölünce değil mi ki çenen bağlanacak, o halde çeneni az oynat!
*Çocuk oyuna öyle bir dalar ki gece olduğunu fark etmez bile. Hatta eşyalarını çalsalar onu da fark etmez. ‘Dünya hayatı oyundur’ sözünü iyi düşün.
*Akıllılığa doydum, ben artık deliliğe aşığım.
*Arayan nihayet bulur, kurtuluş sabırdan doğar.
*Surete bakarsan Mesnevi seni saptırır. Manâya bakan ise Mesnevi’den yeni bir yol bulur.
*Ölmedikçe can çekişme bitmez. Merdivenler bitmeden dama çıkılmaz.

Çelebi Sâlih Efendi, İstanbul’da yetişen evliyâdandır. 1203 (m. 1788) senesinde, İstanbul’un Karagümrük semtinde doğdu. 1296 (m. 1879) senesinde İstanbul’da vefât etti.

Bu mübarek zat, Fâtih civârında, Tahtadâra Dergâhı’nda Mesnevî-yi şerîf okuturdu. Bu eserden bazı ibretli sözler:
*Sır, ancak sırrı bilenle eşittir. Sır, onu inkâr edenin kulağına söylenmez.
*Köpekler havladı diye, kervan yoldan kalmaz.
*Herkes yaratılışına göre hizmette bulunur.
*Âlem baştan başa savaştan ibarettir. Zerre ile zerre, âdeta müminin kâfirle savaşı gibi savaşır durur.
*Renklerin aslı renksizlik, savaşların aslı barıştır.
*Gamlarla dolu dünyanın aslı o âlemdir. Her ayrılığın sonu da buluşmadır.
*Manâ denizine susamış isen ‘Mesnevi Adası’ndan denize bir ark aç. Mesnevi arkından gidersen denizlerin altını, mercanları görürsün.
*İyilik arayanda kötülük kalmaz.
*Gül dalı nerede yeşerirse yeşersin güldür. Şarap küpü nereye konursa konsun şaraptır. Gül mezbelelikte bitmekle kötü olmaz, şarap altın tasa konmakla helal olmaz.
*Mesnevi bir merada yayılan türlü hayvanları seyre benzer. Sen o hayvan ve örneklere takılma, merayı ve kendini seyretmeye çalış.
*İnsan kulaktan gelişir. Duya duya dinleye dinleye can bulur. Hayvan ise mideden gelişir.
*Peygamber; “Allah’tan cenneti isteyen, insanlardan bir şey istemesin” buyurdu.
*Bu dünya tuzaktır. Taneleri istek. Tanelerden kaç, tuzağa düşme.
*Tereddüt, bir kudrete delalet eder.
*Zahmetin sebebi, kötülük etmektir.
*Ölünce değil mi ki çenen bağlanacak, o halde çeneni az oynat!
*Çocuk oyuna öyle bir dalar ki gece olduğunu fark etmez bile. Hatta eşyalarını çalsalar onu da fark etmez. ‘Dünya hayatı oyundur’ sözünü iyi düşün.
*Akıllılığa doydum, ben artık deliliğe aşığım.
*Arayan nihayet bulur, kurtuluş sabırdan doğar.
*Surete bakarsan Mesnevi seni saptırır. Manâya bakan ise Mesnevi’den yeni bir yol bulur.
*Ölmedikçe can çekişme bitmez. Merdivenler bitmeden dama çıkılmaz.