Muhammed bin Ya’kûb el-Esam hazretleri hadis âlimidir. 247’de (m. 861) İran’da Nîşâbur’da doğdu. İlk tahsilini burada yaptıktan sonra İsfahan, Mekke, Bağdat, Mısır, Şam gibi ilim merkezlerinde meşhur âlimlerden hadis tahsil etti. Sonra Nîşâbur’a dönerek çok talebe yetiştirdi. 346 (m. 957)’de Nîşâbur’da vefat etti. Şöyle nakletmiştir:
Bid’at sahiplerinin kötülüğünü anlatan hadis-i şeriflerden birkaçını bildirelim: Ebû Hüreyre’den (radıyallahü anh) haber verilen hadis-i şerifte, (Onlardan kaçınız! Sizi dalâlete götürmesinler. Fitneye düşürmesinler) buyuruldu. Abdullah ibn-i Ömer’den (radıyallahü anhüma) haber verilen hadis-i şerifte, (Hasta olurlarsa, ziyâretlerine gitmeyiniz!) buyuruldu. Câbir’den (radıyallahü anh) haber verilen hadis-i şerifte, (Karşılaşınca, onlara selâm vermeyiniz!) buyuruldu. Enes bin Mâlik’ten (radıyallahü anh) haber verilen hadis-i şerifte, (Onlarla birlikte bulunmayınız! Onlarla birlikte yiyip içmeyiniz. Onlardan kız alıp vermeyiniz!) buyuruldu. İbni Hibbân’ın (radıyallahü anh) bildirdiği hadis-i şerifte, (Onların cenâzelerinin namazını kılmayınız! Onlarla birlikte namaz kılmayınız!) buyuruldu. Mu’az’dan (radıyallahü anh) haber verilen hadis-i şerifte, (Ben onlardan değilim. Onlar da benden değildirler. Onlara karşı cihâd etmek, kâfirlerle cihâd etmek gibidir) buyuruldu. Ebû Ümâme’ye (radıyallahü anh) söylenilen hadis-i şerifte, (Kaderî ve mürci’î ve hâricî fırkasında bulunanlarla görüşme! Bunlar, dînini bozarlar. Yahudilerin ve Hıristiyanların yaptıkları gibi, hıyânet ederler) buyuruldu. Enes bin Mâlik’ten (radıyallahü anh) haber verilen hadis-i şerifte, (Bid’at sahibini gördüğünüz zaman, ona karşı sert davranın! Allahü teâlâ, bid’at sahiplerinin hepsine düşmandır. Onlardan hiçbiri sırat köprüsünden geçemeyecek, Cehennem ateşine düşeceklerdir) buyuruldu. Ömer’den (radıyallahü anh) haber verilen hadis-i şerifte, (Kaderiyye fırkasında olanlarla birlikte bulunmayınız! İşlerinizi onlara danışmayınız!) buyuruldu.
Ebû Mûsel-Eş’arî’den (radıyallahü anh) haber verilen hadis-i şerifte, (İsrâil oğulları günah işlediler. Âlimleri, bunlara nasihat verdi; dinlemediler. Âlimleri, sonra bunlarla görüştüler. Berâberce yiyip içtiler. Allahü teâlâ aralarına düşmanlık soktu. Dâvüd aleyhisselâmın ve Îsâ aleyhisselâmın ağızlarından bunlara lânet etti) buyuruldu.