Perhiz

Günlük yiyecek ve içeceklerde miktar veya öeşit itibarı ile yapılan sınırlandırma. Çeşitli hastalıkların tedavisinde uygulanır. Diyet kelimesi ise daha geniş bir mânâda günlük beslenmedeki her türlü düzenlemeleri ifade eder. Dolayısı ile perhiz bir çeşit diyet uygulaması olmaktadır. İyi bir tedâvi diyeti hastanın dini, etnik, sosyal ve ekonomik durumu ile de uyuşmalıdır. Bunu en iyi şekilde beslenme ve diyetetik mütehassısları ayarlar.

Şeker hastalığında perhiz: Perhiz ile tedavi edilen en eski hastalıklardan birisi şeker hastalığıdır. (Diabetes mellitus). Şeker hastalarının bünyesi kan şekeri seviyesinin aşırı yükselmesini önleyemediğinden, günlük gıdâlarındaki karbonhidrat miktarı uygun bir perhizle sınırlandırılır ve düzenli bir şekilde alınması sağlanır. Böylece hastanın kan şekerinin aşırı yükselmesi önlenir. Şişmanlarda şeker hastalığının kontrolü daha zor olduğundan ayrıca zayıflama perhizleri de tatbik edilir. Perhiz tedavisine kâfi cevap vermeyen hastalarda perhize ilaveten ilâçlarada başvurulur.
Tuzsuz perhiz: Bu perhiz başlıca karaciğer sirozu, gebelik toksemisi (EPH Sendromu), yüksek tansiyon, kalb yetmezliği ve böbrek hastalıklarında uygulanır.

Esas itibarı ile perhiz tuzun içindeki sodyuma karşıdır. Zira sodyumun vücutta su tutma özelliği yukarıdaki hastalıkları ağırlaştırır. Günlük hayatta en önemli sodyum kaynağı sofra tuzu olduğu için bu perhize tuzsuz perhiz denilegelmiştir. Ancak tuzsuz perhizde olan hasta, hekimine danışarak sodyum ihtiva eden gıdâ ve ilâçlar hakkında bilgi almalıdır. Misâl olarak süt ve bazı antiasit ilâçlar sodyum ihtiva ederler.

Doğuştan metabolik hastalıklarda perhiz: Bu hastalıklarda vücudun kullanamadığı gıdâ maddeleri günlük diyette kısmen veya tamamen uzaklaştırılır. Perhüze çok lüzum gösteren hastalıklardan bazıları; albüminuri, anemi (kansızlık), damar sertliği, zafiyet, karaciğer sertleşmesi, kabızlık, sarılık, kalb hastalığı, kalb zafiyeti, diyabet (şeker hastalığı), ishal, mide genişlemesi, asidli ve asidsiz dispepsi, enterit,gastrit, gut, karın sancısı, ekzema, migren, nevrasteni, şişmanlık, ödeme, tüberkuloz’dur. Her hastalığın kendine has perhiz şekilleri vardır.