Şâhidî İbrâhim Dede

İbrâhim Dede, evliyânın meşhurlarındandır. Şâir olup şiirlerinde “Şâhidî” mahlasını kullanmıştır. 1470 (H.875)-1550 (H.957) senelerinde Muğla’da yaşadı.
Bu mübarek zat, vefatından önce buyurdu ki:
Hârikaların görünmesi, Peygamberlikte lâzımdır. Evliyâlıkta şart değildir. Çünkü, Peygamberliği herkese bildirmek lâzımdır. Evliyâlığı bildirmek vâcib değildir. Hattâ, evliyâlığı örtmek, gizlemek iyidir. Çünkü Peygamberlik, insanları Allahü teâlâya çağırmaktır. Evliyâlık ise, Allahü teâlâya yaklaşmaktır. İnsanları çağırmak için ortaya çıkmak lâzım olduğunu herkes bilir. Yaklaşmak ise, gizli olur. Bir velîde çok kerâmet görülmesi, onun, az kerâmeti görülen velîlerden dahâ üstün olduğunu göstermez. Hiç kerâmeti görülmeyen velî, hârikalar gösteren evliyâdan dahâ yüksek olabilir…
Peygamberlerin hârikalar göstermeleri şart olduğu hâlde, az veyâ çok göstermeleri, dahâ üstün olup olmamalarını bildirmeyince, evliyâlıkta, şart olmadığı hâlde, dahâ üstün olmayı nasıl bildirir? Öyle sanıyorum ki, Peygamberlerin “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât” riyâzetler ve mücâhedeler yapmaları ve mubâhları bile çok az kullanmaları, hârikalar göstermek içindi. Çünkü, hârikalar göstermeleri vâcibdir ve Peygamberlikte şarttır. Yoksa, Allahü teâlâya yakın derecelere yükselmek için değildi. Çünkü Peygamberler “aleyhimüssalevâtü vettehıyyât”, (İctibâ) yoluna seçilmiş, sevilmiş önderlerdir. Allahü teâlâ, onları muhabbet çengeline takarak kendisine çekmiştir. Yorulmadan, yakınlık derecelerine ulaştırılırlar. Allahü teâlâya yakınlık derecelerine ulaşmak için, riyâzetler, mücâhedeler çekmek, uğraşmak, (İnâbet), (İrâdet) yolunda olur. Bu yol, (Tâlibler) yoludur. Peygamberlerin götürüldüğü ictibâ yolu ise, (Murâdlar) yoludur. Birinci yolda, sıkıntı çekerek yürürler. Murâdları nazlı nazlı, okşayarak götürürler. Hiç sıkıntı çektirmeden, yakınlık derecelerine ulaştırırlar…

HESABIN KOLAY OLMASI İÇİN!
İnsanın muhtaç olduğu şeyleri zarûret miktârı kullanmak ve bunları elde etmek için çalışmak, dünyâya gönül bağlamak olmaz. (Fudûl), yani ihtiyaçtan fazla ve fâidesiz şeyler, dünyâdır. [Bunların da, Allahü teâlânın rızâsına uygun olarak elde edilmeleri ve sarf edilmeleri dünyâ olmaz.] Riyâzet çekmenin ve mubâhları zarûret miktârı kullanmanın, büyük bir fâidesi de, Kıyâmet günü hesâbın kısa ve kolay olmasıdır…