> Ahmed S.
Yaşım 24, boyum 1.80, kilo 73. Çok yiyen bir insan değilim. Aşırı iştahsızlık ve buna bağlı zayıflama var. Ayrıca sık sık tuvalete gitmek zorunda kalıyorum. Bu da abdest ve namazda sıkıntı oluyor. Bu rahatsızlıktan kurtulmak için neler yapmalıyım?
Değerli okuyucularımız, sebebi belli olmayan karın ağrıları, dolaşım bozuklukları ve ruhi çöküntü konularında birçok soru almaktayız. Hayatımızı çekilmez kılan bu tablo; karın şişliği, kabızlık, cıvık dışkılama ve gaz şikayetleriyle kendini gösteren “İrritabl Bağrrsak Sendromu”ndan (İBS) başkası değil… Bu vesileyle modern çağın sinsi hastalığı olan İBS’den bir defa daha bahsetmekte fayda var.
Öncelikle şunu belirtelim ki; okuyucumuzun boyuna göre kilosu normal kabul edilebilir. Aşırı iştahsızlık; istenmediği halde her geçen ay 3-4 kg kayıptır. Bu durum, yapılacak muayene ve tetkiklerle açığa kavuşturulur.
Altta ciddi hastalık sebebi yatan ve geceleri uykudan uyandıran ishaller; elektrolit, mineral, vitamin ve protein kayıplarına yol açarak zayıflatır. Kahvaltıdan sonrakiler zayıflatmaz. İBS, belirtilerini ortaya çıkaran uzun süreli ve yoğun ruhi stres ile gerilim, metabolizmayı arttırarak çoğunlukla kişiyi zayıflatır. Fakat bu ileri seviyelerde değildir.
Özellikle gaz kaçırma ve geğirme şikayetlerinden dolayı kişiyi sosyal ortak hayatta zor durumlara da sokan bu hastalık tablosunun asıl sebebi ise; günümüzün “hızlı, yoğun ruhi gerilimli hayat ve çalışma temposu”dur. Bu da vücudumuzdaki başta kortizol ve adrenalinler olmak üzere stres hormonlarını tetiklemekte, bunlar da öncelikle mide-bağırsak sistemi ile kalp-damar sistemini olumsuz etkileyerek yukarıda saydığım ve günlük hayatı çekilmez kılan yakınmalara yol açmaktadır.
Okuyucumuzun bahsettiği gaz şikayeti; midesinin yeterli çalışmamasından boşalamaması sebebiyle olsa kendini daha ziyade kabızlık şikayeti ile gösterir. İshalle ise sebep; hormonal değişikliklere bağlı bağırsak çalışma düzenindeki ahengin bozulması ile içinde üreyen anaerop (oksijensiz ortamda yaşayan) bakterilerin aşırı çoğalması kaynaklıdır.
Tedbirlere rağmen rahatlama olmuyorsa, bir dahiliye uzmanına müracaat edilmelidir.
> ŞiKÂYETLER
İrritabl Bağırsak Sendromu’nun belirti ve şikayetleri başlıca şunlardır:
* Kabızlık, yemeklerden sonra şişkinlik ve hazımsızlık
* Geğirme ve gaz kaçırma
* Özellikle de ruhi stres dönemlerinde kendini gösteren ve dışkılama ile çoğunlukla kaybolan huzursuzluk verici karın ağrılarıdır
* İshali akla getiren cıvık, ancak rahatsız etmeyen dışkılamalar.
———-
> Ruhun gıdası tevekküldür
* Yemeklerde sebze, yeşillik, balık ve mevsim meyveleriyle süt ürünleri tercih edilmeli.
* Yavaş yavaş, küçük porsiyonlar ve sindirerek yenmeli.
* Her türlü rafine şekerli gıda ve içecekten kaçınmalı.
* Tam buğday ekmeği yenmeli.
* Poğaça ve yağlı börek alışkanlığını terk etmeli, evde reçelsiz doğal kahvaltı yapmalı.
* Bulgur ile kuru fasulye gibi gaz yapan gıdalar azaltılmalı.
* Her türlü kaygı ve endişeden uzak durarak huzurlu ve mutlu yaşamayı öğrenmeli.
*Stres durumunda üzerimize düşeni yaptıktan sonra gerisini Yüce Rabbimize havale edip tevekkül etmeli.
* Savunma sistemini güçlendiren moral ve ruhi huzur için aktivite ve ibadete yönelmeli.
———-
>>> Sıkıntılarım mideme vurdu
> Nil Deniz
Psikolojik sebeplerden 8 kilo verdim. Sıkıntılarım mideme vurdu. Hâlâ da canım bir şeylere sıkıldığında yemek yeme isteğim gidiyor. Şu an 40 kiloyum ama yemek yiyesim gelmiyor, hemen tıkanıyorum, midemde gaz sıkışması oluyor, ne yapmalıyım?
CEVAP: Sevgili Nil kardeşim, insanların bazısı stres ve ruhi gerilime girdiklerinde iştahı tamamen kapanıp zayıflarken, bir kısmı da tam tersine iştah artışıyla özellikle de tatlı gıdalara âdeta saldırarak aşırı kilo almakta. Bu haftaki okuyucu sorusuna istinaden hazırladığım manşet konumuzun detaylarında bahsettiğim gibi ruhi streslerden vücudumuzda en çok mide-bağırsak sistemi ile kalp-damar sistemi etkilenir. Önce mide asidi artarak gastrit ve mide-oniki parmak ülserine zemin hazırlanır, yine beraberinde bağırsakların hormonal dengesi değişerek İrritabl Bağırsak Sendromunun belirtileri ortaya çıkar. Çare olarak bizler de, stres ve ruhi gerilim oluşturan faktörleri elimizden geldiği ve gücümüzün
———–
>>> Gençlerde aşırı kilo takıntısı var
> İrfan Kaynar
Lise 1’e giden bir kızımız var. Şu anda 168 cm boyunda ve 53.5 kilo. Bundan bir sene evvel 60 kilo geliyordu. Aşırı derecede kilo almaktan korkuyor. Psikolojisi bozulacak diye endişe ediyoruz. Sabah kahvaltıda 1 dilim peynir ile ekmek yiyor. Öğle yemeğinde okulda etli bir çeşit yemek yiyor, yanında ekmek filan hiçbir şey yemiyor. Akşam ise yine tek çeşit yemek yiyor. Pilav, makarna, börek zaten yemiyor, bunlarda ısrar etmiyorum ama fındık, fıstık, ceviz, yoğurt gibi yiyecekleri de yemiyor. Aşırı kilo alsın istemiyoruz ama böylede olmaz ki! Bu yaşta bir çocuk neler yemeli veya neler yememeli?
CEVAP:?İrfan Bey, cici kızımızın boyu yaşına göre oldukça iyi ve güzel. Ancak bu demek değildir ki yeterli ve sağlıklı besleniyor. Ayrıca aşırı zayıflık da vücudu dirençsiz bırakıp hastalıklara sebep olur. Dilerseniz sağlıklı ve dengeli bir bünye için öğün öğün idael menüleri sıralayalım…
KAHVALTI: 2-3 dilim tam buğday ekmeği, 2-3 kibrit kutusu peynir, 10-15 adet zeytin, bir tatlı kaşığı balla karıştırılmış bir su bardağı süt, 2 adet orta büyüklükte domates, 1 adet salatalık, 1 adet yeşil sivri biber, 3-5 tutam maydanoz ve dereotu gibi yeşillikler ile büyüme çağında olanlara 1 tatlı kaşığı tereyağı.
ÖĞLEN: Bir kase sebze, mercimek veya şehriye çorbası, 1 tabak etli sebze yemeği, 1 tabak salata mutlaka yenmeli.
AKŞAM: Aynı şekilde çorba, etli sebzeliler, bol salata, cacık, ayran, çok az pilav veya makarna yeterlidir. Haftada 2-3 defa buğulama veya ızgara balık tercih edilmeli.
GECE: Akşam yemeklerinden 1 saat sonra da mevsim meyvelerinden birer adet, akşam yemeğinden 2 saat sonra da çayla birlikte veya sade 5-6 adet fındık, badem, ceviz, yarım avuç olarak da kabak, ayçiçeği çekirdekleri ile beyaz veya sarı leblebi yiyebilir.
Günde 1 kase yoğurdu da diğer gıdalardaki vitamin ve bazı minerallerin emilimini engellememek için ikindi vakti yemesinde fayda vardır. Kızımız kilo konusunu takıntı yapmasın, çok rahatlıkla 5-7 kg alabilir.