İKİ ŞEY HASTALIĞA?SEBEP OLUYOR
1- Uzun sürmüş kabızlık 2- Doğum veya doğumdan sonraki ilk günlerde tuvalete çıkışın ertelenmesi veya ihmalidir.
Kıymetli okuyucularımız, bizim için en önemli şey sizlerin sağlıklı ve huzurlu bir şekilde hayatınızı idame ettirmenizdir. Bu uğurda elimizden gelen her şeyi yapmak için sayfamızı hazırlıyoruz. Bugün sizlere toplumumuzda genellikle ihmal edilen hastalık gruplarından birini izah etmeye çalışacağız…
Anal Fissür; ağrı, kanama ve kaşıntı ile birlikte olan makat çıkışındaki örtünün (mukozanın) ve anüs (makat) bölgesini kaplayan derinin genellikle arka kenar ve arka duvarından (kuyruk sokumu hizası) yarılması, çatlaması ve yırtılmasıdır. Yara, dış büzücü makat adalesi üzerinde olur. Her dışkılama sırasında dışkı adaleyi tahriş eder. Bundan dolayı ağrı ve adalede istemsiz kasılma (spazm) olur. Adaledeki bu kasılma, çatlağın iyileşmesini geciktirir.
KISIRDÖNGÜ SİZİ BEZDİRMESİN
Yırtılan iki yara dudağı birbiriyle birleşmek için yaklaştığından normal olan anal kanalın çapı en az 1 veya 2 mm daralır. Bu bölgedeki dokular sıkışarak spazma, sızıya ve uzun süreli ağrıya yol açar. Bundan dolayı hastaların birçoğu, tekrar ağrı ve sızı olacak diye tuvalete gitmekten korkar, böyle olunca da kabızlık gelişir. Netice olarak yara-ağrı-spazm-yara fasit dairesi gelişir.
Anal fissür genellikle uzun bir kabızlık dönemini takiben gelişir. Nadiren ağır bir ishallerden sonra da oluşabilir. Ağrıya karşı son derece hassas olan anal bölgedeki minicik bir çatlak az-çok ağrıya; o da anal kaslarda spazma, yorulma ağrısına, kan dolaşımında bozulmaya yol açar. Böylece ağrı daha da artar ve yaranın beslenmesi bozulur, iyileşme gecikir hatta kötüleşir.
VİRÜS GİBİ YAYILIYOR
Sert, kuru (taş gibi) bir dışkının zorlayarak makattan geçişi sırasında yırtık oluşur. Genelde yüzeyde başlar ve hızla yayılır. Bazen derinleşip altta yatan anal kanal çevresinde dışkılamayı kontrol eden kasa kadar ulaşabilir. O zaman da hastalık daha uzun süreli hale gelir. Bazı anal fissürler kendiliğinden iyileşirken bazıları da sebebi bilinmeyen şekilde iyileşmez.
İNATÇI YIRTIKLARIN SEBEBİ
İyileşme olmamasının en önemli sebepleri, kabızlık veya ishalin devam etmesidir. Her dışkılamada dışkı buradaki yara ile temas eder ve iyileşmeyi geciktirir. Bu da makatı kontrol eden kasın daha da kasılmasına sebep olarak makatı fissürün (yırtık) iyileşmesini engeller. Nadiren sebebi, bir mikrobik bir hastalık (enfeksiyon) olabilir. Altta yatan hastalığın tedavisi, genellikle fissürün iyileşmesi ile sonuçlanır. Çok nadiren iltihabi bir hastalığa sebep olur. Anal fissür ile kanser arasında herhangi bir alaka yoktur. Ayrıca hemoroid ile de karıştırmamak gerekir.
KORKMAYIN KANSERE DÖNÜŞÜM OLMAZ!
Anüs ve rektum kanserleri, baştan kanser olarak başlar; hemoroid veya fissürler kansere dönüşmez. Ancak kanser ve diğer hastalıklarla karıştırılabilir. Bazen asıl hastalık kanserdir; ancak kanser ve diğer hastalık belirtileri hemoroid veya fissüre benzediği için hasta veya doktor ihmalkâr davranır; teşhiste gecikme ve hatalara sebep olabilir. Ayrıca Uzun yıllar boyu akan yaraların habisleşebileceği ihtimali de göz ardı edilmemelidir.
BELiRTiLERi
Ağrı, kanama, şişme, kaşıntı
> Dışkılama anında ve özellikle sonrasında şiddetli makat ağrısı
> Özellikle yeni oluşmuş fissürlerde tuvalet kağıdına bulaşan kan
> Makat kaşıntısı
Şikayetler 20-30 gün devam ederse, yara önünde hemoroide benzer, kabartı veya meme oluşur. Böylece yara daha da derinleşir, ağrı ve kaşıntı artar; yani artık Kronik Anal Fissür gelişir. İyice kronikleşmiş fissürlerde bazen iltihabi veya pis kokulu sarı akıntı da olabilir.
NE NEDİR?
Rektal ağrı: Dışkılama sırasında yanma ya da yırtılma gibi bir ağrı hissi olur. Ağrılar özellikle dışkılamadan sonra artar ve saatlerce, hatta gün boyu sürer, dayanılmaz hale gelebilir. Dışkılama sonrası da uzun süre devam edebilir. Ağrı, anal kanal çevresinde dışkılama alışkanlığını kontrol eden kasın spazmına (kasılmasına) bağlıdır. Ağrı sebebiyle dışkılama yapmaktan kaçınılabilir.
Rektal kanama: Az miktarda parlak, kırmızı tarzda ve tuvalet kağıdında görülebilir veya damla damla kanama olabilir. Hemoroidlerdeki gibi püskürür şekilde olmayıp dışkıda çizgi şeklinde kan tarzındadır.
Şişme: Fissürün dış kenarında şişme sonucu cilt kabartısı makat bölgesinin tahareti esnasında fark edilebilir.
Kaşıntı: Fissürün iyileşip ardından tekrar açılması esnasındaki akıntı, kaşıntıya sebep olur.
> HAFTAYA: AĞRISIZ, ACISIZ AMELİYAT
OKUYUCULARIMIZA CEVAPLAR
Bağışıklık için neler yemeliyim?
> Rumuz Çiğdem / İSTANBUL
Vücudumda enfeksiyon belirtileri vardı. İlaçla geçti ama stres, sigara ve dengesiz diyetler sonucu bağışıklık sistemim zayıflayınca tekrar nüksetti. Bağışıklık sistemimi nasıl güçlendirebilirim?
CEVAP: Sevgili kardeşim, senin de güzel özetlediğin şekildeki hayat tarzı; şeker hastalığını geliştirerek vücut direncini düşürür, kişiyi mikrobik hastalıklara maazallah kansere açık ve savunmasız hale getirir. Bağışıklık sistemini güçlendirmenin en iyi ve pratik yolu; hamur işi, çikolata ve tatlılardan uzak durup kırmızı eti seyrek yiyip, bol bol yeşillik, salatalık, buğulama veya ızgara balık, zeytinyağlı sebze yemekleri ve kuru bakliyat ile meyvelerin her çeşidinden günde bir tane tüketmek, çayı şekersiz içmek, ekmeği de tam buğday ekmeği şeklinde yemektir. Bir de üzerine düşen maddi ve manevi vazifeleri yaptıktan sonra her şeyi Allah’a havale edip hiçbir şeyi kafana takıp dert yapmamaktır. Bitki çaylarının her çeşidinden günde 1, yeşil çaydan da 2 fincan içebilirsin, faydası olur.
Panikatağı yenebilirsiniz!
> Z.T./ SAMSUN
Yaşım 35, boyum 164, kilom 61, evli ve 2 çocuk sahibiyim. Çaresiz kaldığım ve 12 yaşından beri beni sıkıntıya sokan, ölüm korkusu yaşatan çarpıntılardan şikayetçiyim.
CEVAP: Değerli okuyucumuz, hayat kimse için rahat ve kolay değildir. Karşılaştığımız her hadise bir hikmet ve sebebe bağlı. Dara düştüğün zaman rahat ol, insanlardan fazla medet umma, üzerine düşeni yap gerisini Allah’a havale et. Göreceksin için ferahlayacak. Dua ve abdest de insana huzur verir. Çarpıntıların için yapılan kardiyolojik tetkiklerinin normal olduğundan tamamen stres, gerilim, kaygı ve korku, kısacası panikatak kaynaklı. Kapalı ve havasız mekanlarda yarım saatten fazla kalma, sık sık havası temiz, yeşili bol ormanlık alanlar ile ırmak veya deniz kenarlarında tempolu yürüyüşler yap. Sevdiğin ve güvendiğin kişilerle sohbetler yapmak da, çok rahatlatır insanı. TV’lerde çıkan bitkisel tedavileri tavsiye etmediğim gibi her yönüyle tabii ve dengeli beslendikten sonra mesele kalmaz.
Koluma sürekli kramp giriyor
> Rumuz Ahmet
En ufak bir harekette koluma kramp giriyor. İki yıl önce bir otobüste ayakta giderken ani frende düşmemek için sağ koluma aşırı bir şekilde yüklendim. Ondan sonra da yalama olmuş gibi devamı geldi. Doktor kas gevşetici yazdı ve lifler incinmiş zamanla geçer dedi, 2 yıl oldu hâlâ geçmiyor. Düzelmesi için neler yapabilirim?
CEVAP: Değerli Ahmet, otobüste ani fren sonrası büyük ihtimalle omuz kaslarınızda ve eklem kapsülünde aşırı zorlanma ve gerilmeye bağlı çatlama ile adale liflerinin bir kısmında yırtılma, kopma ve spazm olmuş. Olay sonrası sıcağı sıcağına buz uygulaması yapılmış ve o bölgedeki travmaya bağlı mikrobik olmayan iltihabı ve ödemi çözücü ilaçlar verilmiş olsaydı; hadise kronikleşmez, geçerdi. Öncelikle bir ortopedi uzmanına muayene olup ardından çekilecek MR ile kesin teşhis konarak tedaviniz ilaçla veya cerrahi olarak yapılır ve böylece bu derdinizden de kurtulursunuz.
Annem gizli kan testi yaptırsın mı?
> K.A.
Annemde anal fissür mevcut. Makatta kanama, ishal ve kabızlık oluyor. Dışkı büyük ve kömür renginde. Sizce gaitada gizli kan testi yaptıralım mı?
CEVAP: Kıymetli okuyucum, ishal ve kabızlık; bağırsak düzeninde bir dengesizliğin varlığına işaret etmekte. Dışkının kömür renginde olması; mideden başlayarak kalın bağırsağa kadar olan bölümden bir kanamanın varlığını gösterir. Bu da mide ve on iki parmak bağırsağı ülserinden tutun da Allah muhafaza kalın bağırsak kanserine kadar birçok sebepten olabilir. Kan tetkiklerini takiben mutlaka gastroskop denen cihazla mide ve on iki parmak bağırsağı ile kolonoskopi denen metotla da tüm kalın bağırsak gözle detaylı muayeneden geçirilmeli, şüpheli yerlerden biyopsi alınarak patolojik tetkik ile teşhis kesinleştirilmeli. Lütfen, hiç vakit geçirmeden bir gastroenterolog meslektaşımıza müracaat edin. Gaitada gizli kan testi yaptırılabilir ama güvenilir netice almak için en az 3 gün kırmızı et ve ürünlerinden uzak durmak lazım.
e-mail: aile.doktoru@tg.com.tr