Ebu İshak İsmail Efendi 78. Osmanlı Şeyhülislâmıdır. 1054 (m. 1645)’te İstanbul Çarşamba’da doğdu. Tahsilini tamamladıktan sonra İstanbul’un çeşitli medreselerinde müderrislik yaptı. Sonra Mekke-i Mükerreme Kadılığı görevine getirildi. Anadolu ve sonra Rumeli Kadıaskerliğine, nihayet Şeyhülislâmlığa tayin edildi. 1137 (m. 1725) tarihinde vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:
Muhammed aleyhisselâmın Allahın Peygamberi olduğunu ortaya koyan vesikalardan biri de şudur: Muhammed aleyhisselâm, ilahi kitaplardan haberi olmayan, ilimde, fende geri kalmış bir topluluk arasında Peygamber oldu. Öyle bir topluluk ki, hak yoldan uzaklaşmış, müşrikleri putlara tapınıyor, bir kısmı Yahudilere aldanarak onların yalan ve hurafe olan hikâyelerini kendilerine din edinmişler, az bir kısmı da, Mecusi olup, iki tanrıya tapınıyor, bir kısmı da Hristiyanlardan öğrenip, Hazret-i İsa’ya (aleyhisselam) ‘Allah’ın oğlu’ diyor veya üç tanrıya tapınıyorlardı… Muhammed aleyhisselâm, böyle şaşkın insanlar arasında Peygamber oldu. Allah tarafından kendisine (Kur’an-ı kerim) isminde bir kitap gönderildi. Güzel huyları çirkinlerinden, saadete götüren iyi işleri felakete götüren kötü işlerden ayırdı. Hak olan imanı ve ibadetleri bildirdi. Buna inananlar bu iman ve ibadetlerle nurlandılar. İnsanları bozuk ve uydurma dinlerden kurtardı. Allahü teâlânın vatettiği zafere kavuştu. Düşmanlarının hepsi az zamanda yok oldu. Bozuk, bölücü, kışkırtıcı sözler, çalışmalar sona erdi. İnsanlar zalim kralların işkencelerinden kurtuldu. Tevhid güneşinin ve tenzih bedrinin nurları ile her yer aydınlandı. Peygamberlik de bu demektir. Çünkü Peygamber, insanların ahlakını güzelleştiren, kalb ve ruh hastalıklarının ilacını sunan üstün insan demektir…
İnsanların çoğu nefislerinin esiridir. Ruhları hastadır. Bunları tedavi edecek bir ruh ve ahlak mütehassısı lazımdır. Muhammed aleyhisselamın getirdiği din, bu hastalıklara ilaç oldu. Kalblerdeki kötülükleri, bozuklukları kökünden temizledi. Bu hal, Onun Allahın Peygamberi olduğunu ve Peygamberlerin en üstünü olduğunu kat’i olarak göstermektedir.