“Artık savaştan döner diye bir ümit bekledikleri Mustafa yoktu. Binbir yokluk ve sıkıntı kol geziyordu…” Çanakkale Savaşıydı. Bursa’nın Kirmasti Kazası Melik Köyünden Salih Efendi, iki oğlunu da cepheye göndermiş ancak ikisi de geri dönmemişti. Hele Mustafa’nın şehadeti pek elimdi. Mustafa yaralı bir arkadaşını sırtlamış, siperlerin gerisindeki revire götürmüştü. Tekrar sipere döndüğünde kör bir top mermisi kendisine isabet etmiş, bütün vücudunu alıp götürmüş, orada sadece bir bacağı kalmıştı. Köy camiinde, dokunaklı ve gür sesiyle namaz vakitlerinde ezanları hep kendi okuyan Salih Efendi, oğullarının kaybından sonra meczup hâle gelmişti. Her iki oğlunun hanımları gencecik yaşta dul, küçücük torunları yetim kalmıştı. Meczup baba oğulları için hep sessiz sessiz ağlıyor, onu o hâlde görenlerin yürekleri parçalanıyordu. Şehit kardeşlerden Mustafa’nın eşi Fevziye 19 yaşında dul; 1.5 yaşındaki kızı Hacer ve 6 aylık oğlu Hasan’la yetim olarak ortada kalıvermişti. Yokluk ve sıkıntı içinde geçiyordu günler. Fevziye Hanım 12 sene evlenmeyip yetimlerini büyütmeye çalışmıştı. Ama artık dayanacak gücü kalmamıştı. Kadın başına hayatla başa çıkamıyordu. Sonunda, tarlalarda gündelikle çalışmak üzere köye gelen gurbetçi işçilerden Behlül Efendi ile evlenmişti… Bu evlilikten de çocukları olunca bir süre sonra şehit kocasından yadigâr kalan genç kız yetim Hacer ile kardeşi yetim Hasan’a, yetimliğin bildik kaderi olarak ev dar gelmeye başlamıştı. Bu arada başka bir savaş gazisi Mutaf Mehmet Efendi de eşini kaybetmiş, iki çocuğuyla 42 yaşında dul kalmıştı. Çocukları 14 yaşında Bekir ve 10 yaşında Hasibe bakıma muhtaçtı. Zaman zaman köyüne dönse de 17 sene süreyle askerlik yapmıştı. Cepheden cepheye koşmuş, yorulmuştu. Savaşın korkunç izlerini vücudunda taşıyordu. Bunlardan bazıları neredeyse içine yumurta sığacak büyüklükte oyuklardı. Hâsılı yıllar süren o amansız savaşların Türk erkeklerini gök ekini biçer gibi biçtiği o yıllarda evlenecek erkek bile neredeyse kalmamıştı. Sonunda şehit Mustafa’nın yetimi, 18 yaşındaki Hacer’i, 42 yaşındaki Mutaf Mehmet Efendiyle evlendirmişlerdi. Kardeşi Hasan’ı da yanına alan tazecik gelin, belki de kendi babasıyla birlikte Çanakkale’de savaşmış iki çocuklu Mutaf Mehmet Efendinin öksüz çocuklarının da annesi olmuştu. Kader bu… DEVAMI YARIN