Tunuslu Âlim Ebü’l-Kâsım Bürzûlî

Ebü’l-Kâsım Bürzûlî hazretleri Mâliki fıkıh âlimidir. 740’ta m. (1339) Tunus’ta Kayrevan’da doğ­du. Zamanındaki tanınmış âlimlerden ders aldı. Hac yolcu­luğu sırasında Kahire’ye uğradı. Bir müd­det orada ikamet edip ders okudu ve ders verdi. 841’de (m. 1437) Tunus’ta vefat etti.

Bu mübarek zat, bir sohbetinde şöyle buyurdu:
Allahü teâlâ kullarına yapabilecekleri şeyleri emretmiştir. İnsanları zayıf yarattığı için, her emrinde kolaylık göstermiştir. Nisâ sûresi yirmiyedinci âyetinde meâlen, “Allahü teâlâ size hafif, kolay emretmek istedi. Çünkü insan zayıf yaratılmıştır” buyuruldu. Allahü teâlâ, Hakîm’dir. Her şeyi yerinde, uygun olarak yapar. Raûf’tur. Acımaya layık olmayanlara da acıyıcıdır. Rahîm’dir. Ahirette sevdiklerine, yani küfrân-ı nimet etmeyenlere, yani müminlere Cenneti ihsan edicidir. Kullarına yapamayacakları şeyi emretmek hikmetine, re’fetine yakışmaz. Kullarına yapamayacakları şeyleri emretmeyip, herkesin çok kolay yapacağı kıyâm, rükû, secde, ufak bir âyet okumak ile meydana gelen namazı emretmiştir.
Namaz kılmak herkes için çok kolaydır. Ramazan-ı şerif orucu da pek kolaydır. Zekatı da çok hafîf emretmiş, malın hepsini değil, kırkta birini verin demiştir. Merhameti pek fazla olduğundan, emri tam yapılamaz ise daha da haffletmiştir. Mesela abdest alamayanlara teyemmüm etmeye, namazda ayakta duramayanlara oturarak kılmaya, oturamayanlara da yatarak kılmaya, rükû ve secde yapamayanlara îmâ ile [oturup, rükû ve secde için az eğilerek] kılmaya, bunlar gibi, daha nice kolaylıklara izin vermiştir.
İbadet yapmak güç gelen kimseler de yok değildir. Böyle bozuk kimselere ibadetlerin zor gelmesine sebep, nefislerinin karanlığı ve şehvani arzularının kötülüğüdür. Bu karanlık ve kötülükler, nefs-i emmâreden hasıl olmaktadır.
Nefs-i emmâre Allahü teâlânın düşmanıdır. Şûrâ sûresi onüçüncü âyetinde meâlen, “İman ve ibadet etmek müşriklere güç gelir” ve Bekara sûresi kırkbeşinci âyetinde meâlen, “Namaz kılmak yalnız müminlere, Allahü teâlâdan korkanlara kolay gelir” buyuruldu.

Comments are closed.