Sual: Toplantılarda kitap okurken, sohbeti yarıda kesmemek için, akşam veya yatsı namazını geciktirerek mekruh vakte bırakmak caiz olur mu?
CEVAP: Hayır, caiz değildir. Ne olursa olsun, namaza mani olan hiçbir işte hayır yoktur. Akşam namazını yarım saat sonraya, yatsı namazını da gece yarısından sonraya bırakmak tahrimen mekruhtur. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:
Bir edebi gözetmek ve tenzihi olsa bile, bir mekruhtan sakınmak, zikirden ve tefekkürden daha faydalıdır. Tahrimen mekruhtan sakınmanın faydasını buradan anlamalıdır. O hâlde tahrimen mekruh olarak kılınan namazları kaza etmelidir. İmam-ı a’zam hazretleri, abdestin edeplerinden bir edebi terk ettiği için, kırk yıllık namazı kaza etmiştir. (1/29)
Hâlbuki edebi terk etmek mekruh da değildir. Demek ki, abdest alırken, namaz kılarken, edeplerine de riayet etmeye çalışmalı. Hele mekruh işlemek, hiç uygun olmaz.
İADE ETMEK
Sual: S. Ebediyye’nin kaza namazı bahsinde, (Bir namazı vakti içinde tekrar kılmaya iade denir) derken, özür bahsinde, (Namaz vakti çıktıktan sonra, sonraki namaz vakti içinde özrü durursa, önceki namazını iade eder) deniyor. Öbür vakitte kılınca kaza olmuyor mu?
CEVAP: Bir namazı kıldıktan sonra, herhangi bir sebeple tekrar kılmaya iade denir. Bu, genelde vaktin içinde olur. Özür hâli müstesnadır. Mesela, Hanefî mezhebine göre, öğle namazı vaktinde özrü başlayan, vaktin sonuna kadar bekler ve namazını kılar. İkindi vakti özrü durursa, öğleyi tekrar kılması gerekir. Buna da iade denir. Namazı vaktinde kılmıştı, kazaya bırakmamıştı, ama özrü olduğu için özürlü kılmıştı. Öğleden sonra kesilince, özürlü olmadığı anlaşıldığından namazını iade etmesi gerekir. Böyle durumlarda Mâlikî mezhebi taklit edilirse, namaz sahih olur, iade etmeye gerek kalmaz.
NAMAZI BOZAR
Sual: Namazda, ah, of gibi inlemek namazı bozar mı?
CEVAP: Evet, bozar. Uf diye sıkıntıyı bildirmek de bozar. Hasta, elinde olmayarak ah, of der ve ağlarsa namazı bozulmaz. (S. Ebediyye)
HAZRET-İ YAKUB’UN OĞULLARI
Sual: Hazret-i Yakub’un 12 oğlunun hepsi de mi peygamberdi?
CEVAP: Hayır, kitaplarda sadece Yusuf aleyhisselamın peygamber olduğu bildiriliyor.