Sual: Doğru tek ise, amelde mezheplerin olması yanlış değil mi? Tâbi olduğumuz mezhep yanlışsa, âhirette hâlimiz ne olacaktır?
CEVAP: Birbirine zıt hükümleri olsa da, dört mezhebin dördü de haktır. Dinimiz müctehide, mezhep imamlarına bu yetkiyi vermiştir. Âhirette herkese bağlı olduğu mezhebin hükümleri sorulacaktır. Allah indindeki tek doğru olan hüküm sorulmayacaktır. Herkese, mezhebine uyup uymadığı sorulacaktır.
Allahü teâlânın gönderdiği dinlerde, amele ait farklı hükümlerin rahmet olması gibi, mezheplerin farklı ictihadları da, ümmet için rahmettir. Bizzat Peygamber efendimiz de, farklı hükümler koymuş, rahmeti genişletmiştir. Bir insan, kendi mezhebine göre yapamadığı bir işi, ihtiyaç olunca, dört hak mezhepten birine uyarak yapar. Böylece ibadetini kurtarmış olur. Birkaç örnek verelim:
1- Bir Hanefî, oruçluyken lavman yaptırmak zorunda kalsa, orucunu kurtaracak başka hak bir mezhep aranır, çünkü Hanefî’de orucu bozar. Mâlikî’de lavman yaptırmak orucu bozmaz. Mâlikî’yi taklit ederek orucunu kurtarır.
2- Şâfiî’de, oruca niyet imsak vaktine kadardır. Bir Şâfiî gece sahura kalkamasa, imsak vaktinden sonra uyansa, oruç tutamaz, çünkü vaktinde niyet edememiştir. Bu orucu kurtarmak için başka bir hak mezhebi taklit etmesi gerekir. Hanefî’de öğleye bir saat kalıncaya kadar niyet edilir. Bu vakit zarfında niyet ederek orucunu tutması sahih olur.
3- Oruç tutan niyeti unutsa, öğleden sonra uyanınca niyet etse caiz olmaz. Fakat İmam-ı Züfer’in kavline uyarak, öğleden sonra niyet etse veya hiç niyet etmese de, tuttuğu oruç sahih olur.
4- Abdest alırken boğazına su kaçsa, oruç bozulur. Hanbelî mezhebi taklit edilirse, oruç sahih olur.
5- Evli birinin, hanımıyla sütkardeş olduğu ve bir kere emdiği meydana çıksa, diğer üç mezhepten birini taklit edebilir, çünkü diğer 3 mezhepte, 5 kere doya doya emmedikçe sütkardeş olmaz.
6- Seferde ihtiyaç olunca, diğer üç mezhepten biri taklit edilerek iki namaz cem edilebilir.
7- Semavi özür hâlinde, abdestinin bozulmaması için, Mâlikî’yi taklit etmek sahih olur.