Ebu Hâtim Hanzâlî hazretleri hadis hafızıdır. 195’te (810) İran’da Rey şehrinde doğdu. Orada hadis tahsiline başladı. Daha sonra çeşitli ilim merkezlerini dolaşarak Ahmed bin Hanbel ve Buhârî başta olmak üzere birçok âlimden ders aldı. 277 (m. 890)’da Rey’de vefat etti.
Naklettiği bazı hadis-i şerifler:
Câbir bin Abdullah Ensârî’nin (radıyallahü anh) bildirdiği hadîs-i şerîfte, Resûlullah efendimize “sallallahü aleyhi ve sellem” “Uğursuzluk nedir?” diye sorulduğunda: “Kötü ahlâktır” buyurdular. Meymûn bin Mihrân’ın (radıyallahü anh) bildirdiği hadîs-i şerîfte, Resûlullah efendimiz buyurdu ki: “Allahü teâlânın indinde en büyük günah, kötü ahlâktır. Çünkü onun sahibi, bir günahtan çıkar, diğer bir günaha başlar.”
Âişe vâlidemizin (radıyallahü anhâ) bildirdiği hadîs-i şerîfte, Resûlullah efendimiz buyurdu ki: “Her günahın tövbesi vardır. Fakat, kötü ahlâk sahibi böyle değildir. O, bir günahtan tövbe eder, sonra ondan daha kötü bir işe başlar.”
Abdullah ibn-i Ömer’in (radıyallahü anh) bildirdiği hadîs-i şerîfte, Resûlullah efendimiz buyurdu ki: “Kim dünyâda içki içerse, âhıretin içkisinden (içeceğinden) mahrûm kalır.”
Ebû Mûsâ Eş’arî’nin (radıyallahü anh) bildirdiği hadîs-i şerîfte, Resûlullah efendimiz buyurdu ki: “İblîs, ordusunu Müslümanlara gönderir. ‘Hanginiz bir kimseyi saptırırsa, ona taç giydireceğim’ der. Onlar dönünce, birisine ‘Sen bugün ne yaptın?’ der, o da ‘Kişi ile kardeşi arasına düşmanlık koydum’ deyince, İblîs, ‘Onun tekrar sulh olmasına vesile olacak bir şeyi yaptırma’ der. Diğerine 7Sen ne yaptın?’ deyince o, ‘Ben de birisine hanımını boşayıncaya kadar yanında kaldım’ der. Şeytan: ‘Ona tekrar evleneceği bir şeyi yaptırmazsın’ der. Diğerine, ‘Sen ne yaptın?’ der. ‘İçki içirinceye kadar onunla beraber idim’ der. İblîs; ‘Onu içkiden vazgeçirecek bir şeyi yaptırma.’ Diğerine, ‘Sen ne yaptın?’ der, o da ‘Zinâ yaptırıncaya kadar onun yanında kaldım’ der. Ona da önceki yaptığı tenbîhi yapar. Diğerine, ‘Sen ne yaptın?’ der. ‘Bir kimse ile birisini öldürünceye kadar beraberdim’ der. Yine ona öncekiler gibi söyler.”
Fadl bin Abbâs’ın bildirdiği hadîs-i şerîfte, Resûlullah efendimiz buyurdu ki: “İçkiden sakın, çünkü o, her kötülüğün anahtarıdır.”