Modern Çağın Çıkmazı
iRRiTABL BAĞIRSAK SENDROMU -2
ACILARDAYIZ AMA DOKTORA GİTMİYORUZ!
Genellikle gençlerde görülen ve her 5 kişiden birimizi yakalayıveren İBS ile uyumlu bulgular bulunduğu halde çoğumuz tedavi için hekime müracaat etmiyoruz!
Sevgili okuyucular, bugün sizlerle geçen hafta ana hatlarıyla masaya yatırdığımız İrritabl Bağırsak Sendromu’nun (İBS) sebepleri paylaşmaya çalışacağız. Esasında İBS’nin bir hastalık olmaktan öte çeşitli sıkıntı ve yanlış beslenme alışkanlıklarıyla bağırsak sinir sistemlerinin istem dışı hareketlerinden kaynaklandığını hatırlattıktan sonra dilerseniz hayatımız sevimsiz kılan bu sıkıntının sebeplerine geçelim…
BAĞIRSAKLARIN KEYFİYETİ
Hastalığın altında yatan sebep, bağırsak kaslarının kasılma fonksiyonunda oluşan anormalliktir. Bağırsağın dış tabakasını oluşturan bu kaslar irade dışı çalışarak bağırsak içindeki gıda artıklarını aşağıya doğru hareketlendirir. İBS rahatsızlığında bu kasların fonksiyonlarında bozukluk vardır.
Kaslar mikroskop altında incelendiğinde normal bulunmalarına rağmen, normalden daha güçlü ya da zayıf kasılarak normal faaliyetlerini yapamazlar. İşte İBS’ye götüren şartlar.
YEMEKTEN STRESE BOZUKLUK
> Bazı yemek ve içecekler (acı, bulgur, kızartma, turşu gibi ekşi gıdalar, kola gibi gazlı içecekler)
> Emosyonel (ruhi) stres
> İş yoğunluğu, aşırı çalışma
> Uykusuzluk,
> Maddi sıkıntılar,
> Aile içi stres, geçimsizlik
> İstenmeyen seyahatler.
Gerçekte fiziki tıkanıklık olmamasına rağmen karında kramplar ve faaliyetlerde azalmaya ve düzensizleşmeye bağlı tıkanıklık görülebilir. Belirti ve bulgularının benzemesine karşın bu hastalığın mikroplarla oluşan enfeksiyöz bir hastalık olmadığı gibi bazı kişilerde görülen süt entoleransı (laktoz entoleransı) ile karşılaştırılmamalıdır. Aşırı stresli işlerde çalışanlar, ailevi problemlerden dolayı stresi olanlar bu durumlarını düzelttikleri zaman bağırsak şikayetleri de çoğunlukla geriler veya kaybolur.
BELİRTİLERİ
Dayanılmaz ağrılar
İrritabl Bağırsak Sendromu’nun belirtilerini genel olarak şöyle sıralayabiliriz:
> İshal ve kabızlık
> Bazen de her ikisinin birlikte olduğu zaman zaman ishal, kabızlık dönemlerinin birbirini takip etmesi
> Sıklıkla karın sol alt tarafında künt veya kramp tarzında ağrılar
> Acil tuvalet ihtiyacı
> Aşırı gaz çıkarma
> Dolgunluk ve şişkinlik hissi
> Geğirme
> Mukuslu dışkılama
> Midede yanma
KAN VARSA SEBEP BAŞKA!
İrritabl Bağırsak Sendromu’nda hiçbir zaman kanlı dışkılama olmaz ancak makat deliğindeki yırtılma olan anal fissür, hemoroid ve bağırsak kanserinde olabilir. Bu sebeple bu yönlerden tetikte olarak gereken araştırma yapılmalıdır. Ayrıca kansızlık, kilo kaybı, ateş ve gittikçe artan kabızlık gibi şikayetler, İBS ile izah edilmemeli, mutlaka derhal hekime gidilmelidir.
MERAK EDİLENLER…
Şişkinlik, gaz niçin oluşur?
> Aşırı hassas olan sinirler ve tam bilinmeyen mekanizmalar, refleks olarak bağırsaklarımızın kas tabakasında, gevşemeye, bunun sonucunda da bağırsak içindeki gıda artıkları, gevşek karın duvarı olanlarda (özellikle bayanlarda) gerginlik ve ağrıya yol açar.Yapılan araştırmalar, İrritabl Bağırsak Sendromlu hastaların, normal kişilere göre aşırı gaz üretmedikleri, sadece hassas olmaları sebebiyle gaza çok duyarlı olduklarını göstermiştir.
İBS kansere yol açar mı?
> İBS,?uzun süreli hatta bazen hayat boyu devam edebilen bir hastalık olmasına rağmen hayatı tehdit edici ciddi bir komplikasyona sebep olmaz. Tamamen bağırsak faaliyetlerinde anormalliğe yol açan bir hastalıktır. Kansere, kanamaya, ülseratif kolit gibi ciddi durumlara yol açmaz. Sendromlu kişiler, diğer kişilerle aynı oranda kanser hastalığına yakalanma oranına sahiptirler. Hastalığın uzun süreli seyri sebebi ile divertiküler hastalığa refakat edebilir.
Ömür boyu sürer mi?
> İBS, çok az kişide hayat boyu devam eder. Kişinin gün içinde ve hayatı boyunca yaşadığı stres durumları bu konuda önemli rol oynar. Bu hastaların hayat tarzı, iş ve aile münasebetlerindeki düzelmelerle hastalık da tamamen kaybolabilir. İnce ve kalın bağırsaklar, kadınlardaki hormon seviyelerindeki değişikliklere oldukça hassastırlar. Bu sebeple adet kanaması müddetince değişen hormonlara bağlı olarak şikayetlerde de değişiklikler olabilir.
OKUYUCULARIMIZA?CEVAPLAR
İnternet uyku düzenimizi altüst ediyor
Uyku düzenim berbat, gece 5’ten önce uyuyamıyorum. Bu saatten sonra yatağa girdiğimde ise sağa sola dolanıyorum ve saat sabah 9 oluyor. Bu düzeni nasıl sağlarım, yardımcı olur musunuz? > İbrahim Halil
Sevgili İbrahim, günümüzde insanların çoğu TV, bilgisayar ve internet gibi meşgalelerle zamanını israf etmekte, gerek çalışma ve gerekse de dinlenme zamanlarında kayma ve dengesizliklere yol açmakta. Bu tür durumlar sosyal hayatımızı, sağlıklı ve dengeli hayat tarzımızı menfi manada etkilemekte ve zora sokmaktadır. Netice olarak maruz kaldığımız olumsuzlukların başında da uykusuzluk, buna bağlı olarak yorgunluk, isteksizlik ve iç huzur kaybı gelmektedir. Sağlıklı beden ve ruh yapımız için yaşa göre değişen müddette uykumuzu almalıyız. Bunun için de öncelikle uyulan oda ve mekanların gün içinde bol havalandırılması ile oksijen muhtevası artırılmalı, kışın yatmadan 15 dakika öncesinde pencereler açık bırakılmalı, yazın ise gün boyu ve geceleri de sık sık açık bırakılmalıdır. Kışın saat 11, yazın da en geç 12’de yatağa girilmeli, uykuya dalmakta zorluk çekiliyorsa yatmadan 30-45 dakika öncesi 1 bardak süt, yazın buna ilave olarak aralarında 45 dakika olmak şartıyla (!) ayran da ilave edilmelidir. Bir de gün için de maddi ve manevi her türlü karşılaştığımız olumsuz meseleler, daima her konuda iyimser ve müspet düşünerek kafamızdan atılmalı, kaliteli ve dostlarla 15-20 dakika sohbet edip dertleşerek deşarj olunmalı, böylece zihnimiz boş ve zinde olarak yatağa girdiğimizde inşallah kısa sürede uykuya dalar, dinlenir ve ertesi gün hayata son derece aktif ve huzurlu başlamış oluruz. Ayrıca yatmadan 1 saat önce yemek olayına son verilerek, uykuyu kaçıracak çay, kahve gibi uyaranlar da terk edilmeli.
Saçımda açılma var takviye alayım mı?
27 yaşında bir bayanım. Benim saçlarım gür olmasına rağmen iki yanda da açılma var. Saç diplerim yanlardan görünüyor, çok rahatsız oluyorum. Saçlarımın o bölgelerinin canlanması için losyon, krem, bitkisel ilaç vs. bana ne önerirsiniz, ne yapmalıyım?
> Ferda Burcuoğlu
CEVAP: Kıymetli kardeşim, boy ve kilonuzu belirtmemişsiniz. Saç dökülmesine zemin hazırlayacak ve sebep olabilecek çok çeşitli metabolik (vücudun işleyiş mekanizmasına bağlı), hormonal ve çinko gibi mineral, folik asit ve B12 vitamini eksikliği gibi veya enfeksiyöz (mikrobik) hastalıklar olabilir. Önce bir dahiliye uzmanına detaylı muayene olup gereken kan tetkikleriniz yapıldıktan sonra altta yatan sebebe yönelik tedaviniz düzenlenir. Eğer idealin üzerinde kilonuz varsa cilt ve cilt altı yağ dokusu fazlalığına bağlı saç foliküllerinin zemini zayıflayıp destek dokularının azlığından veya tüm araştırmalar normalse büyük ihtimalle de psikolojik strese bağlı olabilir. Sebep bulunmadan verilecek losyon, krem veya ilaç faydalı olmayabileceği gibi bazı durumlarda zararlı bile olabilir. Ama genel manada saç sağlığı için ayda bir zeytinyağıyla kına ve sarımsak bulamacını masajla 30 dakika saçlı deride bekleterek ardından da bol suyla durulayıp yıkamak, son derece faydalıdır.